15-Apr-2017

Passie en toewijding

Vorig jaar heb ik een uitvoering van de Matthäus-Passion in de Grote Kerk in Naarden bijgewoond. Op een gegeven moment werd ik ineens doordrongen van het besef van de overstelpende hoeveelheid toewijding die ik hier kon ervaren.

Over de bouwers van de Grote Kerk en over degenen die het tongewelf beschilderd hebben is waarschijnlijk helemaal niets bekend. Toch vermoed ik dat het voor hen toch een bijzondere betekenis moet hebben gehad dat ze mochten bouwen aan het huis van hun God.

In de ontwikkelingen die aan de muziek van Bach vooraf gingen, en die het fundament vormen voor zijn werk zijn ook eeuwen van toewijding gestoken. Dat is enerzijds de door de eeuwen steeds verdere vervolmaking van muziekinstrumenten, die een steeds verfijnder expressie mogelijk maakte, en anderzijds vanaf de elfde eeuw de ontwikkeling naar de steeds complexere polyfonie.
De Matthäus-Passion, misschien wel het meest magistrale muziekstuk dat de mensheid heeft voortgebracht, vormt het hoogtepunt van deze ontwikkeling. Magistraal maar ook ingetogen en intens doorvoeld.

En dan natuurlijk ook de toewijding van de  musici die bijna hun hele leven nagenoeg dag in dag uit geoefend hebben om een zo hoog mogelijk niveau van beheersing te bereiken, culminerend  in de uitvoering waarin alle musici uiterst geconcentreerd al die vele vervlochten stemmen en muzieklijnen op de milliseconde en op de herz nauwkeurig  op elkaar afgestemd ten gehore brengen.

Ik wil wel geloven dat Christus aan het kruis gestorven is, maar dat hij zich heeft laten doden omdat daardoor onze zonden uitgewist zouden worden, kan ik me niet voorstellen.
Maar als ik de Aria "Aus Liebe will mein Heiland sterben" beluister dan denk ik heel goed te kunnen voelen dat dat voor Bach dat offer van Jezus een overweldigende intens doorvoelde werkelijkheid was, en dat raakt me dan heel diep. Dan maakt het helemaal niet meer uit wat ik zelf geloof.

Afbeelding: Heinrich Seufferheld,Pietà

Breng dit blog onder de aandacht van een vriend

reactie van harriet --- 15-Apr-2017 15:34
----------------------------------------------------------------
Lieve Jeroen, wat heb jij weer een prachtig stuk geschreven. Dank je wel! Je hebt heel precies weergegeven hoe het komt dat de ontroering zo groot kan zijn bij de toehoorder. Ik heb dit jaar geen uitvoering bijgewoond maar ik hoef maar aan deze muziek te denken en ik kan sterk ontroerd raken. De noten die ik in mijn hoofd hoor zijn geen losse noten. Alles komt bij elkaar en er ontstaat een overweldigende intensiteit en bezieling. Toewijding is een prachtig eenvoudig woord!

reactie van Astrid --- 16-Apr-2017 16:01
----------------------------------------------------------------
Prachtig! Dankjewel Jeroen.

reactie van Eva‐Maria --- 29-Apr-2017 19:33
----------------------------------------------------------------
Dat heb je weer mooi onder woorden gebracht, Jeroen! Ik kan ook niet zonder toewijding luisteren naar de MatthÄus en je noemt een aria die inderdaad de universele liefde tot in je tenen voelbaar maakt. Onontkoombaar.

Geef een reactie

* verplicht veld