19-Mar-2019
Er zijn relatieproblemen waarbij gesprekken met een vertrouwde, verstandige, compassie-volle derde een hele hoop kou uit de lucht kan halen, maar vind maar eens zo iemand. Ik ken verschillende voorbeelden van relatietherapeuten die de zaak alleen nog maar erger hebben gemaakt. Relatietherapie is veel moeilijker dan individuele therapie. De relatietherapeut begeeft zich in een mijnenveld, waarbij twee partijen grote druk op hem uitoefenen om de ander eventjes goed duidelijk te maken hoe fout hij of zij wel niet is, terwijl hij toch het vertrouwen van beide partijen moet zien te winnen.
Buiten dat zijn er in de wereld van relatietherapie twee stromingen die op zijn zachts gezegd nogal sceptisch tegenover elkaar staan. Wat voor de ene stroming de oplossing is, is volgens de andere juist het probleem.
De ene stroming is die van de Emotionally Focussed Therapy (EFT), ontwikkeld door Sue Johnson. Ze schreef het populaire zelfhulpboek “Houd me vast”. Haar uitgangspunt is dat relatieproblemen zijn terug te voeren op een ontspoorde communicatie, die in een vicieuze neerwaartse spiraal is geraakt. De reactie van de een roept een reactie van de ander op die het ongenoegen van de eerste partner alleen maar versterkt en vice versa. Een klassiek voorbeeld is dat van een vrouw die graag met haar man over gevoelens wil praten. De man die daar niet zo goed raad mee weet trekt zich terug, waarop de vrouw nog harder aandringt, en de man zich nog verder terugtrekt.
De methode van Sue Johnson is erop gericht duidelijk te maken dat die slechte communicatie niet de schuld van de een van beide partners is, maar dat ze verstrikt zijn geraakt in een destructief communicatiepatroon. Vervolgens probeert ze de emoties zichtpaar te maken die aan dat communicatiepatroon ten grondslag liggen. Meestal zijn dat angst, woede en verdriet. Onder die emoties ligt altijd het verlangen naar verbinding.
Ik heb verschillende sessies van Sue Johnson gezien die ze op CD heeft vastgelegd. Het is steevast heel ontroerend als partners die tot dan toe elkaar alleen maar verwijten maakten, en er al min of meer van overtuigd waren dat de ander eigenlijk toch niets meer van hen moest hebben, ineens wanhopig uitroepen “Ja maar ik wil bij je zijn!”
De meest uitgesproken vertegenwoordiger van de andere stroming is David Schnarch. Esther Perel (die vorig jaar gast was in het programma zomergasten) zou je ook tot die stroming kunnen rekenen. (Hoe zij werkt kun je horen op https://www.estherperel.com/podcast).
Volgens Schnarch zijn de meeste relatieproblemen te herleiden op het onvermogen goed om te gaan met de spanning tussen ons verlangen naar autonomie en ons verlangen naar verbondenheid. (Dat is bijvoorbeeld de belangrijkste bron van bindings- en verlatingsangsten die zoveel relaties teisteren.)
David Schnarch stelt dat ons verlangen naar verbinding zo sterk is, dat we vaak uit angst de ander te verliezen, onszelf verloochenen. Daardoor treedt er steeds meer verstarring op en wordt de relatie steeds knellender.
Zijn antwoord op relaties die op die manier ontspoord zijn noemt hij differentiatie, ofwel het ontwikkelen van de bekwaamheid om helder te zijn over wie jij bent en wat voor jou belangrijk is, in het bijzonder als iemand die heel belangrijk voor je is, druk op je uitoefent om je aan te passen of anders te worden.
Alleen als je jezelf kunt zijn kun je je echt verbinden, anders is er eigenlijk sprake van een verbinding tussen twee maskers. Voor hem is een relatiecrisis juist een mogelijkheid om een relatie te verdiepen. Het is een kans om elkaar beter te leren kennen.
In het Nederlands uittreksel van zijn laatste boek Intimacy and Desire kun je nader kennismaken met zijn ideeën.
Breng dit blog onder de aandacht van een vriend
* verplicht veld
09-May-2016
15-Nov-2019
20-Oct-2019
19-Mar-2019
16-Nov-2018
30-Oct-2018
16-Oct-2018
03-Oct-2018
25-Sep-2018
18-Sep-2018
11-Sep-2018
09-Sep-2018
28-Sep-2017
18-Sep-2017
29-May-2017
15-Apr-2017
24-Mar-2017
24-Feb-2017
04-Feb-2017
28-Jan-2017
08-Jan-2017
26-Dec-2016
09-Dec-2016
23-Nov-2016
15-Nov-2016
03-Nov-2016
16-Oct-2016
07-Oct-2016
25-Sep-2016
15-Sep-2016
03-Sep-2016
27-Aug-2016
19-Aug-2016
07-Aug-2016
30-Jul-2016
12-Jul-2016
02-Jul-2016
28-Jun-2016
20-Jun-2016
14-Jun-2016
06-Jun-2016
30-May-2016
23-May-2016
16-May-2016